პერიფერიული შეშუპების შეფასება
შეჯამება
პერიფერიული შეშუპება კიდურების ქსოვილში ჭარბი ინტერსტიციული სითხის არსებობაა, რაც იწვევს პალპირებად შესიებას.[1]
შეშუპება ვითარდება, როდესაც მიკროვასკულარული ფილტრაცია და, შესაბამისად, ინტერსტიციული სითხის პროდუქცია ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში აღემატება ლიმფის დრენაჟს. ეს შეიძლება იყოს მიკროვასკულარული ფილტრაციის მაღალი სიჩქარის, ასევე ლიმფის შემცირებული ნაკადის გამო, ან ორივეთი ერთად.[2]
[Figure caption and citation for the preceding image starts]: შეშუპების განვითარება: დისბალანსი სისხლის მიმოქცევიდან სისხლის ფილტრაციასა და ლიმფური სისტემით დრენაჟს შორისშექმნილია BMJ ცოდნის ცენტრის მიერ [Citation ends].
ორგანიზმს აქვს მთელი რიგი ჰომეოსტაზური მექანიზმი, რომლებიც უზრუნველყოფს ინტერსტიციული სითხის ბალანსის შენარჩუნებას. ეს მექანიზმი უნდა გამოიფიტოს, სანამ სითხის დაგროვება გამოვლინდება პერიფერიული შეშუპებით. ანამნეზური მინიშნებები, გასინჯვა და მიზანმიმართული შეფასება ინფორმატიულია ლიმფური დრენაჟისა და მიკროვასკულარული ფილტრაციის ფაქტორების იდენტიფიცირებისთვის. ბევრ პაციენტში პერიფერიული შეშუპების განვითარებას ხელს უწყობს მრავალი ფაქტორი.
პერიფერიულ შეშუპებას ეწოდება ლიმფედემა, როცა ის მეტწილად გამოწვეულია არაადეკვატური ლიმფური დრენაჟით.
დიფერენციული დიაგნოზები
ხშირი
- გულის უკმარისობა განდევნის ფრაქციის შემცირებით (HFrEF)
- გულის უკმარისობა შენახული განდევნის ფრაქციით (HFpEF)
- ფილტვისმიერი გული
- ღრმა ვენის თრომბოზი
- ვენების ქრონიკული უკმარისობა
- ნეფროზული სინდრომი
- ციროზი
- ორსულობა
- პრემენსტრუალური შეშუპება
იშვიათია
- პერიკარდიუმის ეფუზია
- კონსტრიქციული პერიკარდიტი
- შემზღუდველი კარდიომიოპათია
- სამკარიანი სარქვლის რეგურგიტაცია
- ძილის აპნოე
- არათრომბოზული ვენური უკუდენის ობსტრუქცია/მეი-ტერნერის სინდრომი
- ღვიძლის ვენური უკუდენის ობსტრუქცია (მოიცავს ბად-კიარის სინდრომს, კარის ვენის თრომბოზს და ღვიძლის ვენოოკლუზიურ დაავადებას)
- თირკმლის უკმარისობა
- ცილის დაკარგვით გამოწვეული ენტეროპათია
- ანგიოედემა
- სეფსისი
- კომპარტმენტ სინდრომი
- პირველადი ლიმფედემა
- მეორეული ლიმფედემა
- იდიოპათიური
- მძიმე ფორმის მალნუტრიცია
- ჰიპოთირეოზი/მიქსედემა
- მედიკამენტით გამოწვეული შეშუპება
- ბეიკერის ცისტის გასკდომა
- მენჯის სიმსივნე იწვევს გარე ზეწოლას მენჯის ვენებზე
კონტრიბუტორები
ავტორები
Laura D. Rosenthal, DNP, ACNP, FAANP
Associate Professor, College of Nursing
University of Colorado Anschutz Medical Campus
Denver
CO
გაფრთხილება:
LDR declares that she has no competing interests.
Ethan Cumbler, MD
Professor of Medicine
Division of Hospital Medicine
Department of Internal Medicine
University of Colorado
Denver
CO
გაფრთხილება:
EC declares that he has no competing interests.
რეცენზენტები
S. Wamique Yusuf, MD
Associate Professor
Department of Cardiology
University of Texas MD Anderson Cancer Center
Houston
TX
გაფრთხილება:
SWY declares that he has no competing interests.
Piyush Raj, MD
Basic Physician Trainee RACP
Logan Hospital
Meadowbrook
Queensland
Australia
გაფრთხილება:
PR declares that he has no competing interests.
Peer reviewer acknowledgements
BMJ Best Practice topics are updated on a rolling basis in line with developments in evidence and guidance. The peer reviewers listed here have reviewed the content at least once during the history of the topic.
Disclosures
Peer reviewer affiliations and disclosures pertain to the time of the review.
წყაროები
ძირითადი სტატიები
Mortimer PS, Levick JR. Chronic peripheral oedema: the critical role of the lymphatic system. Clin Med (Lond). 2004 Sep-Oct;4(5):448-53.სრული ტექსტი აბსტრაქტი
Mortimer PS, Rockson SG. New developments in clinical aspects of lymphatic disease. J Clin Invest. 2014 Mar;124(3):915-21.სრული ტექსტი აბსტრაქტი
Executive Committee of the International Society of Lymphology. The diagnosis and treatment of peripheral lymphedema: 2020 Consensus Document of the International Society of Lymphology. Lymphology. 2020;53(1):3-19.სრული ტექსტი აბსტრაქტი
გამოყენებული სტატიები
ამ თემაში მოხსენიებული წყაროების სრული სია ხელმისაწვდომია მომხმარებლებისთვის, რომლებსაც აქვთ წვდომა BMJ Best Practice-ის ყველა ნაწილზე.
პაციენტის ბროშურები
Heart failure
Cirrhosis: what is it?
მეტი პაციენტის ბროშურებიკალკულატორები
ველსის მოდიფიცირებული შკალა ღრმა ვენების თრომბოზისთვის
მეტი კალკულატორებიVideos
ვენიპუნქტურა და ფლებოტომია - ანიმაციური დემონსტრაცია
როგორ ჩავატაროთ ეკგ-ს ანიმაციური დემონსტრირება
მეტი ვიდეოები
შედით სისტემაში ან გამოიწერეთ BMJ Best Practice
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას